Taal en Spelling

Taal en Spelling 

In schooljaar 2023-2024 zijn we intensief aan de slag gegaan met de kwaliteitsverbetering op het gebied van spelling en hebben we schoolbreed de overstap gemaakt naar de methode Staal. Eerst op het gebied van spelling en sinds schooljaar 2024-2025 ook het gebied van taal. We zijn erg tevreden over de ontwikkeling die de leerlingen op het gebied van taal en spelling hebben doorgemaakt. Maar ook over de boost in kwaliteit die het team hiermee aan het schoolaanbod heeft kunnen geven. 

Goed kunnen spellen is essentieel; niet alleen op school, maar ook om goed in de maatschappij te kunnen functioneren. Dagelijks wordt er op school veel tijd aan spelling besteed. Een kritische blik op ons eigen onderwijs zorgt ervoor dat we steeds bezig zijn met het verbeteren van ons spellingonderwijs. De kwaliteit van de spellinglessen is uiteindelijk het meest bepalend voor een goede ontwikkeling van iedere leerling. De leerkracht is immers degene die het verschil maakt in de dagelijkse praktijk.  

Staal spelling bestaat uit spelling (van onveranderlijke woorden), werkwoordspelling en grammatica. Spelling en grammatica worden gecombineerd, waardoor de leerlingen oefenen met de toepassing van spelling. Dit is heel belangrijk voor de ontwikkeling van het spellingbewustzijn.  

Staal werkt met een preventieve spellingaanpak door veel voor te doen en oude categorieën elke dag te herhalen. De leerlingen leren één nieuwe categorie per week. Van groep 3 t/m 8 worden er 35 spellingcategorieën aangeboden voor onveranderlijke woorden. Werkwoordspelling wordt al vanaf groep 4 aangeboden (denk aan woordsoorten en werkwoorden) en vanaf groep 6 gaan de leerlingen echt met werkwoordspelling en vervoegingen aan de slag. Verder worden de lessen op een gestructureerde wijze en met eenzelfde opbouw gegeven (het Directe instructiemodel). Zo leren leerlingen vaardigheden stap voor stap door het goed voordoen, spellingregels te verwoorden, samen te oefenen en gerichte feedback te krijgen. Het dagelijkse oefendictee zorgt ervoor dat er veel aandacht is voor herhaling en dat de leerkracht de ontwikkeling van iedere leerling goed kan volgen. 

Daarnaast werken we bij spelling met de inzet van Taal in Blokjes (TIB). Dit is een interventiepakket voor ondersteuning van leerlingen die moeite hebben met het leren lezen en spellen, maar TIB kan ook preventief worden ingezet. Het is methode-onafhankelijk en werkt volgens dezelfde auditieve en preventieve aanpak als Staal. TIB sluit aan bij de kern van spelling: het leren omzetten van klanken in letters. Vanaf groep 1/2 worden de letters die aan bod komen al geordend volgens TIB en die ordening sluit ook aan bij de methode Staal. Hierdoor raken de leerlingen al vroeg vertrouwd met het aanbod en de aanpak van het spellingonderwijs en zal er bij de overgang naar groep 3 ook geen verwarring ontstaan. In de groepen 3 en 4 wordt er spelenderwijs gewerkt met TIB en vanaf groep 5 wordt TIB ingezet voor leerlingen die baat hebben bij deze vorm van ondersteuning. Door deze opbouw zorgen we ervoor dat alle leerlingen al vroeg bekend zijn met TIB en laagdrempelig gebruik kunnen maken van de eventuele ondersteuning.  

Staal taal laat leerlingen taal ervaren door goed aan te sluiten bij hun belevingswereld. De onderwerpen die aan bod komen zijn betekenisvol en levensecht, wat zorgt voor een grote motivatie en betrokkenheid bij de leerlingen. Verder zit tekstbegrip geïntegreerd in de methode. Dit zorgt voor een versterking van het aanbod. De leerlingen gaan in de taallessen spelenderwijs aan de slag met het maken van eigen producten, waarbij ze op hun eigen niveau en met hun eigen creativiteit kunnen werken. Ze ontwikkelen hun vaardigheden, waarbij de nadruk ligt op de toepassing van de leerstof. Bovenaan staat het plezier en de motivatie van de leerlingen.  

Binnen het taal- en spellingonderwijs blijven we volop in ontwikkeling. We kiezen er bewust voor om onze taal/spellingspecialist juf Anke in te zetten om zo een doelgerichte en schoolbrede aanpak te monitoren, te begeleiden en te borgen. De expertise zal in de groep worden ingezet, maar ook op schoolniveau. Enkele taken die bij deze functie horen: 

• Observeren in de klassen waarbij er aandacht is voor de instructie, effectieve werkvormen en differentiatie in de klas. 

• Up-to-date blijven van de ontwikkelingen op het gebied van taal/spelling en opgedane kennis delen in het team. 

• Het monitoren van het taal- en spellingonderwijs, waarbij de ontwikkeling van de leerlingen gevolgd wordt om het vervolg van het onderwijs goed te kunnen vormgeven. 

• Ondersteuning voor leerkrachten bieden bij leerlingen die op het gebied van taal/spelling meer nodig hebben. Dit kan zowel in zorg naar beneden of naar boven toe. 

• Ondersteuning voor leerkrachten bieden bij meertalige leerlingen. 

• Het scherp houden van de visie en ervoor zorgen dat de onderwijspraktijk hierop aan blijft sluiten. 

• De borging van de methode Staal en de doorgaande lijn vanaf groep 1. 

Kortom, we blijven op het gebied van taal en spelling niet stilzitten. Onze intensieve inzet en positief kritische blik zorgen voor een effectieve ontwikkeling van ons aanbod. Zo maken we van onze leerlingen goede spellers en taalvaardige kanjers.